top of page
Навуков а-папулярная літаратура
Краўцэвіч Алесь
Назва: Белорусы: нация пограничья
Колькасць старонак: 212
Месца/дата выхаду: Вільнюс, 2011
ISBN: 978-9955-773-47-4
Анатацыя: У калектыўнай манаграфіі зроблена спроба ўбачыць уплыў цывілізацыйнага Памежжа («Захад»/«Усход» Еўропы) на лёсы бе- ларускай нацыі. У кантэксце гэтага Памежжа аўтары разглядаюць асноўныя вехі палітычнай і культурнай гісторыі беларускіх земляў да канца XVIII ст., аналізуюць асаблівасці фарміравання беларускай нацыі ў XIX - пачатку XX ст. і закранаюць праблему культуры памяці на прыкладзе Другой сусветнай вайны.
Назва: Дзяржава волатаў. Альгерд і Кейстут — гаспадары Вялікага Княства Літоўскага (1345–1377 г.)
Колькасць старонак: 156
Месца/дата выхаду: Мінск, 2020
ISBN: 978-985-7229-30-7
Анатацыя: У нарысе з серыі «Жыццяпісы вялікіх князёў літоўскіх» апавядаецца пра больш чым трыццацігадовае супольнае кіраванне ў ЛітвеАльгерда і КейстутаГе- дымінавічаў. Аўтар — прафесійны гісторык, доктар гістарычных навук. Гісторыя вялікага сяброўства і братэрскай вернасці ў літаратурнай апрацоўцы, але на пад- ставе гістарычных крыніцаў. Для ўсіх, хто цікавіцца гісторыяй Беларусі.
Назва: Гродзенскі замак
Колькасць старонак: 50
Месца/дата выхаду: Мінск, 1993
ISBN: 5-7880-0479-9
Назва: Кароткая гісторыя Беларусі
Колькасць старонак: 112
Месца/дата выхаду: Рудня, 2022
ISBN: 9978-5-94716-256-1
Анатацыя: Кніга вядомага беларускага гісторыка Алеся Краўцэвіча прысвечана адной з самых старажытных і славутых гістарычных пабудоў Беларусі — Старому замку ў Гродне. У навукова-папулярнай форме аўтар апавядае пра ўзнікненне і развіццё Гродзенскага замка, яго ролю ў абароне беларускіх земляў, пра вядомыя гістарычныя падзеі і герояў, якія змагаліся за нашу зямлю. Асобная ўвага надаецца часам княжання Вітаўта, барацьбе з крыжакамі і перабудове замка ў часы караля Стэфана Баторыя. Выданне ілюстраванае, напісанае жыва і даступна, прызначана для вучняў і ўсіх, хто цікавіцца гісторыяй Беларусі і роднага краю.
Анатацыя: Ці можна ўціснуць паўтары тысячы гадоў гісторыі краіны ў адну кнігу — і зрабіць так, каб яна дыхала, гучала і клікала думаць? Алесь Краўцэвіч у “Кароткай гісторыі Беларусі” смела вядзе чытача праз час — ад першых паселішчаў да сучаснай дзяржавы. Тут мінулае не замкнёнае ў сухіх датах: Полацкае княства паўстае як першы голас народа, Вялікае Княства Літоўскае — як шлях да велічы, часы падзелаў і войнаў — як выпрабаванне на вытрымку і годнасць. А потым — ХХ стагоддзе, з яго трагедыямі, барацьбой і адраджэннем беларускай дзяржаўнасці. Гэта кніга — нібы падарожжа, у якім узнікае пытанне: што значыць быць беларусам сёння, калі гісторыя працягваецца на нашых вачах?
Назва: Краіна Пагранічча
Колькасць старонак: 518
Месца/дата выхаду: Мінск, 2014
ISBN: 978-985-6976-10-3
Назва: Майстар - наш продак
Колькасць старонак: 90
Месца/дата выхаду: Мінск, 1990
ISBN: 5-341-00448-5
Анатацыя: Алесь (Аляксандр) Краўцэвіч вядзе нас праз гісторыю, як праз жывы лясны шлях: ад старажытных замкаў Панямоння да шумных мястэчак, ад шляхецкай годнасці да драм жыцця простых людзей. Ён разважае, хто мы — народ загубленай памяці ці нацыя, здольная паўстаць з пагранічнай няпэўнасці. У кнізе — публіцыстыка, нарысы, эсэ, падарожныя запісы, уражанні ад Беларусі, якой мы ходзім штодня, але не заўсёды разумеем яе глыбіню. Тут — Наваградак у дзень свята, Гародня рыцараў і рамеснікаў, мястэчкі з легендамі ў камянях, беларускія песні, якія не даюць народу знікнуць. «Краіна Пагранічча» — гэта ўспамін, выклік і надзея. Гэта кніга для тых, хто шукае сваю айчыну не толькі на карце, але і ў сэрцы.
Анатацыя: У кнізе “Майстар - наш продак” Алесь Краўцэвіч запрашае чытача ў захапляльнае падарожжа ў свет, дзе звычайныя на першы погляд рэчы — талеркі, ка́флі, падкоўкі — становяцца ключамі да таямніц мінулага. Гэта не проста гісторыя аб прадметах: гэта гісторыя аб людзях, аб культуры, што выяўлялася ў простых на першы погляд, прадметах: місцы, гаршчку, ці кавалачку кафлі. Звычайныя матэрыялы — гліна, метал, шкло, костка — у руках археолага ператвараюцца ў сведкаў эпох. Кніга паказвае, як праз аналіз матэрыяльнай культуры 14–17 стагоддзяў мы можам даведацца, як будаваліся майстэрні, чым займаліся рамеснікі, якую ролю выконвалі ў грамадстве, як развіваліся звычайная вытворчасць і гандаль. Для старшакласніка гэта кніга адкрывае дзіўны свет, дзе арганічна сплятаюцца мінулае і сучаснае, дзе кожны артэфакт — не толькі прадмет, але і знак, ключ да разумення продкаў. Чытаючы, ты знаёмішся не з пасіўным пераказам археалагічных фактаў, а з жывою аповедздзю майстра-археолага, які распавядае пра свае знаходкі. Гэта выданне асабліва прываблівае сваім простым, зразумелым словам, але не губляе глыбіні навуковага падыходу — яно балансуе паміж навучаннем і натхненнем. Калі ты калі-небудзь думаў «А як жылі людзі 400–500 гадоў таму?» — гэта кніга дасць адказ на гэтае пытанне.
Назва: Рыцары і дойліды Гародні
Колькасць старонак: 108
Месца/дата выхаду: Мінск, 2009
ISBN: 978-83-61617-97-6
Назва: Сінія Воды
Колькасць старонак: 54
Месца/дата выхаду: Мінск, 2015
ISBN: 978-985-23-0215-9
Анатацыя: Алесь Краўцэвіч у кнізе «Рыцары і дойліды Гародні» адкрывае перад чытачом гісторыю Гародні не як набор дат, а як жывы эпас пра мужнасць, абарону Радзімы і майстэрства тых, хто будаваў і верыў. Тут — рыцары, што стаялі на мурах замка супраць крыжакоў, князі, што вялі дружыны ў бой, і дойліды, якія ўзнімалі царквы і вежы, нібы малітвы ў камені. Чытач разам з аўтарам праходзіць сцежкамі сярэднявечнай Гародні, апынаецца ў Старым замку, слухае звон зброі Давыда Гарадзенскага і назірае, як князь Вітаўт ператварае горад у апору дзяржавы. Гэта не проста гісторыягорада — гэта гісторыяхарактару народа, які не згінуў і не скарыўся.
Анатацыя: Кніга «Сінія Воды» распавядае пра адзін з самых славутых, але несправядліва забытых трыумфаў нашай гісторыі — перамогу князя Альгерда над татарамі ў 1362 годзе. Гэтая бітва стала момантам, калі Вялікае Княства Літоўскае, дзе жыла і мацнела дзяржава продкаў беларусаў, умацавалася як магутная сілаУсходняйЕўропы. Алесь Краўцэвіч паказвае не толькі ход бітвы, але і яе ўдзельнікаў: адважных дружыннікаў, хітрых татарскіх князёў, мудрага Альгерда. Чытач нібы трапляе ў лагер перад боем, чуе посвіст стрэлаў, бачыць, як ломяцца шэрагі, і адчувае гонар за краіну, якой удалося перамагчы імперыю стэпу. Гэта кніга — не толькі пра мінулае, але і пра тое, што значыць змагацца за свабоду, памяць і годнасць свайго народу.
Назва: Гісторыя Вялікага Княства Літоўскага : 1248-1377 г.
Колькасць старонак: 314
Месца/дата выхаду: Гародня - Уроцлаў, 2015
ISBN: 978-83-7893-121-8
Назва: Тэўтонскі ордэн
Колькасць старонак: 81
Месца/дата выхаду: Мінск, 1993
Анатацыя: У кнізе «Гісторыя Вялікага Княства Літоўскага: 1248-1377 г.» Алесь Краўцэвіч адкрывае дзіўны свет, у якім сярод бярозавых балот і лясоў паўстае дзяржава, здольная кінуць выклік суседзям і змяніць ход еўрапейскай гісторыі. Тут 1248-й год — не проста лічба, а пачатак прыгоды, дзе плямёны і княствы гатаваліся да выпрабавання на шляху да сваёй дзяржаўнасці. Мы напаткаем дух князя Міндоўга, паслядоўна перажывем перамогі і паразы, пакуль змаганне за сваю зямлю не ўвасабіцца ў моцным і велічным княстве. Кніга прысвечана не толькі высокай дзяржаўнай палітыцы — гэта аповед пра людзей: пра іх веру, змаганне з татарамі, барацьбу, дзе меч і дыпламатыя былі аднолькава важнымі. Чытаючы гэтую кнігу, старшакласнік адчуе, што гісторыя — не толькі мінулае, але і магчымасць убачыць перспектыву і шлях свайго народа ў будучыні.
Анатацыя: кнізе гарадзенскага гісторыка Алеся Краўцэвіча распавядаецца пра тое, як узнік і развіваўся Тэўтонскі ордэн – ад духоўна-рыцарскага братэрства да магутнай дзяржавы, што адыграла значную ролю ў гісторыі Усходняй і Цэнтральнай Еўропы. Асаблівая ўвага надаецца сувязям ордэна з Вялікім Княствам Літоўскім, якія найбольш актыўна разгортваліся з 80-х гадоў XIV стагоддзя і працягваліся больш за стагоддзе. Гэта былі не мірныя адносіны, а напружаная барацьба за палітычныя і жыццёвыя інтарэсы. Аўтар падрабязна апісвае шлях Тэўтонскага ордэна ад Палесціны да Прусіі, распавядае пра яго структуру, арганізацыю, ваенныя паходы і ўдзел у славутай Грунвальдскай бітве. Кніга напісана зразумелай і даступнай мовай, што робіць яе цікавай і карыснай для школьнікаў і ўсіх, хто цікавіцца гісторыяй Беларусі і суседніх краін.
Назва: Гедымін (1316–1341). Каралеўства Літвы і Русі
Колькасць старонак: 270
Месца/дата выхаду: Мінск, 2000
ISBN:985-6318-94-7
Назва: Пачаткі Вялікага Княства Літоўскага (навучальны дапаможнік)
Колькасць старонак: 396
Месца/дата выхаду: Мінск, 2025
ISBN: 978-985-7352-07-4
Анатацыя: Нарыс Алеся Краўцэвіча прысвечаны постаці вялікага князя літоўскага Гедыміна (1316–1341) і феномену «каралеўства Літвы і Русі», якім у лацінскіх дакументах тытулаваўся ўладар і ягоная дзяржава. Аўтар на аснове навуковага аналізу крыніц паказвае шлях умацавання Вялікага княства літоўскага праз дыпламатыю, дынастычныя шлюбы і акуратную тэрытарыяльную экспансію, тлумачыць, як пры Гедыміне кансалідаваліся галоўныя беларускія землі і ўзніклі перадумовы для далейшага росквіту дзяржавы. Асобная ўвага надаецца паходжанню дынастыі, міжнародным кантактам, ролі Вільні і рыцарскім войнам. Тэкст суправаджаецца ілюстрацыямі, мае папулярызатарскі, але навукова карэктны характар, што робіць кнігу прыдатнай для навучэнцаў, настаўнікаў і ўсіх, хто цікавіцца гісторыяй Беларусі і ВКЛ.
Анатацыя: Сістэматызаваны выклад крыніц, гістарыяграфіі па ўзнікненні і пачатко- вай гісторыі Вялікага Княства Літоўскага. Апісанне перадумоваў, чыннікаў і хады працэсу дзяржаваўтварэння. Шматлікія цытаты з важнейшых крыніц, аб’ёмная бібліяграфія маюць аблегчыць прыгатаванне лекцый і заняткаў для выкладчыкаў ВНУ, а таксама самастойнае вывучэнне праблемы генезісу Вялікага Княства Літоўскага. Артыкулы, рэцэнзіі, дыскусіі ў Дадатках дэталізуюць важныя аспекты праблемы і паказваюць звя- заныя з ёй супярэчнасці не толькі навуковага характару. Дапаможнік створаны на аснове манаграфій аўтара “Стварэнне Вялікага Княства Літоўскага” і “Гісторыя Вялікага Княства Літоўскага 1248–1377 г.”
Назва: Стары Мір
Колькасць старонак: 85
Месца/дата выхаду: Мінск , 1993
ISBN: 5-343-01 107-1
Анатацыя:У гэтым грунтоўным дапаможніку Аляксандр Краўцэвіч распавядае, як паўстала магутная сярэднявечная дзяржава — Вялікае Княства Літоўскае. Ён праводзіць чытача праз трансфармацыю плямёнаў і княстваў, праз супольную барацьбу за зямлю, мову і права, да дзяржаўнага аб’яднання і ўзмацнення. Чытач знойдзе тут не толькі даты і факты, але і жыццяпіс народаў , даведаецца, як фарміраваліся саюзы, як унутраныя і знешнія выклікі змянялі курс гісторыі, як выбудоўваўся кангламерат нацыянальнасцяў і культур. Для старшакласніка гэта не проста кніга пра гісторыю — гэта знаёмства з тым, як можа ўзнікнуць дзяржава, сустрэча з пытаннем: якую ролю можа адыграць кожны з нас у далейшым лёсе нашай краіны?
bottom of page